Αμπελάκια.
Σε μικρή απόσταση από την εθνική οδό Αθηνών-Θεσσαλονίκης, και λίγο πριν από τα Τέμπη, ένας ανηφορικός δρόμος οδηγεί στα Αμπελάκια. Χτισμένο στους πρόποδες του όρους «Οσσά» ή «Κίσσσαβος», σε υψόμετρο 450 μέτρων, με θέα την Κοιλάδα των Τεμπών, το χωριό των Αμπελακίων αποτελεί ένα από τα γραφικότερα και ιστορικότερα χωριά της Θεσσαλίας. Η ίδρυση των Αμπελακίων ανάγεται στα μέσα του 14ου αιώνα μ.Χ. ενώ εμφανίζονται και στην πρώτη Τουρκική απογραφή του 1454-5 ως ένα από τα πολλά χωριά που βρίσκονταν κάτω από τον έλεγχο των Σάχηδων των Τρικάλων (κυβερνητών της περιοχής), στο οποίο μάλιστα δόθηκαν αρκετά προνόμια από τους Τούρκους όπως για παράδειγμα διοικητικά προνόμια. Σύμφωνα με ιστορικές πηγές το παλαιό χωριό των Αμπελακίων βρισκόταν βορειότερα από τη σημερινή του θέση, όπου μεταφέρθηκε γύρω στα 1580, είτε λόγω έλλειψης φυσικού τρεχούμενου νερού, είτε λόγω των φιδιών που είχαν κατακλύσει την περιοχή. Όσον αφορά στην ονομασία, οι πληροφορίες συγκλίνουν στο ότι η ονομασία προέρχεται από τα μικρά σε κλήρο αμπέλια, «Αμπελάκια». Άλλωστε, περίπου μέχρι τα μισά του 17ου αιώνα τα Αμπελάκια ήταν μια κτηνοτροφική και οινοπαραγωγική κοινότητα που ως τότε κάλυπτε τις ανάγκες της περιοχής.
Η φήμη όμως της ιστορικής αυτής κοινότητας οφείλεται στην οικονομική της ανάπτυξη, η οποία ήταν αποτέλεσμα της βιοτεχνίας νημάτων και στο εμπόριο του προϊόντος που διοχετεύτηκε στις σημαντικότερες αγορές της Κεντρικής κυρίως Ευρώπης. Συγκεκριμένα προς τα τέλη του 17ου αιώνα η βαφή βαμβακονήματος έγινε η βασική απασχόληση των κατοίκων, ενώ το υψηλό επίπεδο παιδείας τους είχε ως αποτέλεσμα να εξειδικευτούν στον τομέα των βαφών. Κυρίως όμως τα Αμπελάκια είναι γνωστά για την «Κοινή Συντροφιά» τους, μια εμποροβιοτεχνική συσσωμάτωση που θεωρείται η πρώτη του είδους στην Ευρώπη αλλά και στον κόσμο! Αυτή ιδρύθηκε το 1778 και είχε ορισμένη διάρκεια μετά τη λήξη της οποίας γινόταν ανανέωση με εναλλαγή των εταιρειών που συμμετείχαν. Το 1811 διαλύθηκε οριστικά λόγω της πτώχευσης της Τράπεζας της Βιέννης όπου τα μέλη του συνεταιρισμού είχαν καταθέσει όλες τις οικονομίες τους.
Από την εποχή της ακμής των Αμπελακίων σώζονται σήμερα πολλά ιστορικά κτίρια, εκκλησιές και αρχοντικά, όπως το αρχοντικό Σβαρτς, του ομώνυμου διευθυντή της «Συντροφιάς», το οποίο αποτελεί ένα από τα καλύτερα δείγματα αρχοντικού των αρχών του 19ου αιώνα και ένα μουσείο λαϊκής τέχνης και αρχιτεκτονικής. Σήμερα, με 355 κατοίκους, εξακολουθούν να αποτελούν μια κοινότητα ζωντανή, αν και πολλοί νέοι που μεγάλωσαν εκεί ζουν μόνιμα σε μεγάλες πόλεις.
Κλιματολογικές συνθήκες κατά το μήνα Απρίλιο:
Μέση Θερμοκρασία:13.8° C
Υγρασία: 68.7%
Βροχόπτωση: 33mm
Ημέρες βροχής: 11,3
Συνήθεις άνεμοι: Ανατολικοί
Μέση ένταση ανέμων: 3.2
Αποστάσεις από Αμπελάκια:
31 χλμ. από Λάρισα
125 χλμ. από Θεσσαλονίκη
390 χλμ. από Αθήνα
Τουριστικά-Αθλητικά ενδιαφέροντα:
Αρχαιολογικοί χώροι
Μουσείο
Πολιτιστικά κέντρα
Μοναστήρια
Mountain Bike
Ιππασία
Rafting -Canoe-Kayak
https://www.ambelakia.org/
