Κάθε δρομέας έχει τη δική του μοναδική δρομική ιστορία. Πώς ξεκίνησε, γιατί ξεκίνησε, τι τον κράτησε στο ταρτάν, στο δρόμο, στο βουνό. Όλοι έχουν μία παρόμοια ιστορία να διηγηθούν, για τα πρώτα βήματα, τις πρώτες δυσκολίες, πώς τις υπερέβησαν, πώς οδηγήθηκαν στο επόμενο βήμα, για να φτάσουν να έχουν μία πλούσια, γεμάτη συγκινήσεις δρομική δραστηριότητα.
Πώς όμως φτάσαμε ως εδώ;
Συνήθως, στην αρχή όλοι ξεκινάμε πολύ απλά, σχεδόν πρωτόγονα: Μία φόρμα, ένα κοντομάνικο και – τι άλλο; – ένα ζευγάρι αθλητικά παπούτσια – που μεταξύ μας, στην αρχή, μπορεί να είναι και εντελώς ακατάλληλα, αφού μπορεί να είναι ό,τι έχει ξεμείνει από παλιές αθλητικές δραστηριότητες, όπως μπάσκετ, αερόμπικ ή τέννις. Κι όμως, πολύ γρήγορα, όσοι “κολλάμε” το μικρόβιο του τρεξίματος, ανακαλύπτουμε ότι υπάρχει εξοπλισμός που μπορεί να κάνει το τρέξιμο ακόμα πιο όμορφο, παπούτσια, μπλουζάκια, γκατζετάκια και πολλά άλλα, που δίνουν στη νέα μας αθλητική ασχολία άλλον αέρα και όψη.
Και ξεκινάμε… Στην αρχή τρέχουμε μόνοι μας. Όντας αρχάριοι και συνήθως πιο αργοί από τους άλλους που τρέχουν γύρω μας, ξεκινάμε να κάνουμε ό,τι μπορούμε. Σε λίγο όμως η ταχύτητα και τα χιλιόμετρα αυξάνονται, κοινωνικοποιούμαστε και πιάνουμε νέες δρομικές φιλίες με ανθρώπους που ίσως είναι λίγο περισσότερο σχετικοί με μας. Και τότε ξεκινάμε να ακούμε για ρυθμό, ταχύτητα, διαλειμματικές προπονήσεις, fartlek, long runs, tempo runs, και ο κατάλογος είναι αρκετά μεγάλος, τόσο ώστε να σκεφτούμε ότι, αφού τρέχουμε που τρέχουμε, μήπως να μην τρέχουμε στα κουτουρού;
Το επόμενο στάδιο είναι εκείνο της έρευνας. Οι περισσότεροι από μας έχουμε τουλάχιστον ένα βιβλίο στη βιβλιοθήκη μας που έχει να κάνει με τις αρχές του τρεξίματος. Πραγματικά, υπάρχουν άπειρα βιβλία γραμμένα από βετεράνους δρομείς, με πολύτιμες οδηγίες, εμπειρίες και συμβουλές για όσους θέλουν να ξεκινήσουν να τρέχουν λίγο πιο τεχνικά. Οι προσωπικές εμπειρίες γνωστών δρομέων, ο δομημένος τρόπος που έχουν ακολουθήσει για να φτάσουν να τερματίσουν έναν αγώνα, οι συμβουλές πάνω σε ζητήματα διατροφής, ενυδάτωσης, ένδυσης αλλά και τρόπου σκέψης, είναι εξαιρετικά χρήσιμες στην αρχή.
Στα βιβλία αυτά βρίσκουμε και έτοιμα προγράμματα για αρχαρίους, μέσους και προχωρημένους δρομείς, σύμφωνα με τα οποία, αν κάποιος τα ακολουθήσει, μπορεί να πετύχει ένα επιθυμητό αποτέλεσμα. Τα προγράμματα αυτά μπορούν πραγματικά να μας βοηθήσουν στα πρώτα μας βήματα, όχι τόσο για να κάνουμε κάποια σημαντική επίδοση, αλλά για να μπούμε στον τρόπο που σκέφτεται και δρα ένας δρομέας. Οι διαφορετικού τύπου προπονήσεις, τα αυξανόμενα χιλιόμετρα, οι εβδομάδες με λιγότερο φόρτο, είναι εξαιρετικά χρήσιμα για να αποκτήσουμε μία δρομική “μανιέρα”. Και ας το παραδεχτούμε, παίρνουμε και λίγη από τη μαγεία του ανθρώπου που γράφει!
Επιπλέον, προγράμματα για την προετοιμασία ενός αγώνα, είναι εύκολο να βρούμε και στο ίντερνετ. Βάζοντας κάποια προσωπικά μας δεδομένα, όπως π.χ. ηλικία, καλύτερη επίδοση σε αντίστοιχη απόσταση, μπορούμε να πάρουμε μία τυποποιημένη μεν, στα μέτρα μας δε, προπόνηση, αφού ο υπολογιστής έχει συνυπολογίσει όλες τις παραμέτρους. Συνήθως σε τέτοιου είδους λύσεις, καταφεύγουμε όταν έχουμε αρχίσει να έχουμε μία κάποια μικρή εμπειρία και θέλουμε να πάρουμε μία πιο “στα μέτρα μας” καθοδήγηση. Παρόλα αυτά, και σε αυτήν την περίπτωση, οι οδηγίες είναι αρκετά “απρόσωπες” και καλό είναι να είμαστε προσεκτικοί στην εφαρμογή τους.
Κάποτε όμως έρχεται εκείνη η στιγμή, που οι περισσότεροι από μας χρειαζόμαστε “κάποιον να μας προσέχει”. Η καθοδήγηση από έναν δάσκαλο, από έναν προπονητή που πια θα μας γνωρίζει, θα είμαστε για αυτόν μια οντότητα και όχι άλλη μία data base σε ένα παγκόσμιο σύστημα προπονητικής συνταγογράφησης, είναι ό,τι καλύτερο μπορεί να μας συμβεί. Όταν ένας άνθρωπος που έχει γνώση των αρχών της προπονητικής και παράλληλα ξέρει τις αδυναμίες αλλά πάνω από όλα τις δυνατότητές μας, αναλάβει να μας προπονήσει, είναι σίγουρο ότι θα αλλάξουν πολλά από όσα γνωρίζαμε μέχρι σήμερα για το τρέξιμο, αλλά κυρίως, για το δικό μας τρέξιμο.
Παλιός αθλητής, καθηγητής σωματικής αγωγής ή προπονητής, αν είμαστε τυχεροί να διαλέξουμε έναν άνθρωπο που θα “ταιριάζουν τα χνώτα μας”, να μας εμπνέει αλλά και να καταλάβει με ποιο τρόπο ανταποκρινόμαστε καλύτερα στο πρόγραμμα – γιατί για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, η δέσμευση ότι θα αφήσουμε κάποιον άλλον να κάνει κουμάντο και να μας καθοδηγεί, σημαίνει ότι παραδίδουμε σε αυτόν μεγάλο κομμάτι της δρομικής μας ανεξαρτησίας – τότε μπορούμε πραγματικά να “απογειωθούμε”. Δουλεύοντας με έναν άλλον άνθρωπο δεν σημαίνει μόνο ότι εκτελούμε ένα πρόγραμμα που εκείνος μας δίνει.
Σημαίνει ότι ακούμε τις συμβουλές του που αφορούν προσωπικά εμάς, συζητάμε, επικοινωνούμε τους προβληματισμούς μας, τροποποιούμε και δοκιμάζουμε άλλες μεθόδους αν κάποιες από αυτές που ακολουθούσαμε μέχρι τώρα δεν μας ταιριάζουν. Η εμπειρία κάποιου που μπορεί να μας την περάσει μέσα από τον τρόπο που μας προπονεί, οι λεπτές ισορροπίες των ορίων και των αντοχών που πρέπει πάντα να λαμβάνονται υπόψη – πράγμα που ένα ιντερνετικό πρόγραμμα, ή ένα πρόγραμμα από ένα βιβλίο δεν μπορεί να κάνει – ο έπαινος ή η παρότρυνση για περαιτέρω προσπάθεια, είναι στοιχεία που μόνο μέσα από την αληθινή και προσωπική σχέση μπορούμε να πάρουμε.
Εφέτος τον Μάρτιο, συμπληρώνω επτά χρόνια δρομικής δραστηριότητας. Μέσα σε αυτά, έχω δοκιμάσει να τρέξω και με τους τρεις προαναφερθέντες τρόπους και μάλιστα με τη σειρά που τους ανέφερα. Στην αρχή, το βιβλίο του Hal Higdon για τον Μαραθώνιο, μου έδωσε την απαραίτητη έμπνευση αλλά και μία απλή προπόνηση για το πρώτο crash test. Αργότερα, οι ιντερνετικές λύσεις για μικρότερους αγώνες, κέρδισαν και αυτές για λίγο την προσοχή μου. Όμως, τίποτα δεν φτάνει την πραγματική ανθρώπινη διάδραση, την αίσθηση ότι έχεις κάποιον που σε γνωρίζει, βλέπει τι μπορείς να κάνεις πριν καν εσύ ο ίδιος να έχεις αίσθηση των δυνατοτήτων σου, την ασφάλεια αλλά και την εμπιστοσύνη που μπορεί να σου εμπνεύσει.
Η αίσθηση την ώρα που τρέχεις, ότι δεν το κάνεις μόνο για σένα αλλά και για να δικαιώσεις τον άνθρωπο που ασχολήθηκε μαζί σου, έδωσε από το χρόνο του για να μπορέσεις εσύ να πετύχεις το στόχο σου, είναι μία από τις πιο φορτισμένες συναισθηματικά αισθήσεις την ώρα της προσπάθειας. Το συναίσθημα σεβασμού και της προσφοράς προς εκείνον που σε έφερε εκεί: στον τερματισμό.
https://bikesports.gr/article/40506/trexontas-me-programma/ (Ιωάννα Ρέτσου)
