Το χωριό “Καστέλλια”,
βρίσκεται στο κέντρο του χώρου της Αρχαίας Δωρίδας. Με την κάθοδο των
Δωριέων (1148 π.Χ. περίπου) οι κατερχόμενοι Δωριείς ίδρυσαν στο χώρο
αυτό το Κοινό των Δωριέων, τη Δωρική Τετράπολη. Οι πόλεις ήταν το
“Κυτίνιο”, ο “Ερινέος”, το “Βοίον” και η “Πίνδος” ή “Ακύφας”.
Η περιοχή αυτή ήταν η Μητρόπολη των Δωριέων οι οποίοι αργότερα
πέρασαν στην Πελοπόννησο και εγκαταστάθηκαν στη Σπάρτη. Η Δωρική
Τετράπολη επεκτάθηκε σε Εξάπολη την περίοδο του Φιλίππου και του Μεγάλου
Αλεξάνδρου. Με την κατάκτηση της Ελλάδας από τους Ρωμαίους οι οικισμοί
της Τετράπολης αρχίζουν να αναφέρονται με άλλα ονόματα. Έτσι η Δωρική γή
ονομάζεται με το γενικό σλαβικό όνομα “Γραβιά” (“Nτουσκότοπος”).
Στα χρόνια της Φραγκοκρατίας το χωριό μας παίρνει το Λατινικό όνομα
“Καστέλλι”, από το λατινικό Castellum που σημαίνει μικρό φρούριο. Ο
“Αποστολιάς” λέγεται με την σλαβική ονομασία “Κάνιανη”
(“Κοκινοχώρι”) και η “Καλοσκοπή” ως “Κουκουβίστα” δηλαδή ο τόπος
που λαλούν οι κούκοι.
Οι Τούρκοι έρχονται το 1393 μ.Χ. και καταλαμβάνουν ολόκληρη τη
περιοχή και την “Αμφισσα”. Κατά την Τουρκοκρατία τα “Καστέλλια”
έχουν δημογεροντία και μόνιμο τούρκο φορο-εισπράκτορα και ανήκουν στη
Τουρκική Γενική Διοίκηση (“Bιλαέτι”) της Στερεάς
Ελλάδας-Ηπείρου-Θεσσαλίας. Στην Επανάσταση οι Καστελλιώτες μετέχουν με
όλες τους τις δυνάμεις στον αγώνα, έξι πολεμούν στο Χάνι της Γραβιάς ενώ
συνολικά 128 είναι οι αναφερόμενοι αγωνιστές κατά την Ελληνική Επανάσταση.
Η συμβολή των ανθρώπων του χωριού μας ήταν τεράστια και στους δύο
Παγκόσμιους Πόλεμους, στους οποίους κατά την υπεράσπιση του Έθνους
θρηνήσαμε αρκετά θύματα. Από το 1940 και το τέλος του πολέμου υπήρξε
ανοικοδόμηση και πρόοδος του χωριού μας ώστε να πάρει τη σημερινή του μορφή.
